| Localización | Torre das campás |
|---|---|
| Diámetro (en cm) | 113 |
| Altura do bronce | 105 |
| Bordo | 11 |
| Peso aproximado (en quilogramos) | 835 |
| Fundidor | DE PALACIO, FRANCISCO (GÜEMES) |
| Ano de fundición | 1734 |
| Descricion |
Na parte superior hai dúas inscripciones seguidas en latín: "CHRISTVS ✱ REX VENIT ✱ IN PACE ✱ ET HOMO FACTVS ✱ EST✱ IN ✱ NOMINE ✱ IESV ✱ OMNE ✱ GENV ✱ FLECTATVR ✱ CELESTIVM ✱ TERRESTRIVM ✱ ET ✱ INFERNORVM ✱ " A primeira parte que deberon escribir "XPISTOΣ REX VENIT IN PACE DEUS HOMO FACTUS EST", o que significa CRISTO REI VEU COA PAZ. DEUS FÍXOSE HOME. Esta inscripción, usual noutros lugares como Hungría, é pouco habitual nas nosas campás, e vai asociada, sobre todo nos devocionarios dos séculos pasados, coa protección contra terremotos, raios e centellas; tamén está escrita en numerosos lugares altos, sempre como signo de protección. A segunda forma parte do Introito da Festa do Nome de Jesús, tomada de Filipenses 2, xunto cun versículo do Salmo 8. A oración completa é IN NOMINE JESU OMNE GENU FLECTATUR, COELESTIUM, TERRESTRIUM, ET INFERNORUM: ET OMNIS LINGUA CONFITEATUR, QUIA DOMINUS JESUS CHRISTUS IN GLORIA EST DEI PATRIS. DOMINE DOMINUS NOSTER: QUAM ADMIRABILE EST NOMEN TUUM IN UNIVERSA TERRA! que se pode traducir como NO NOME DE JESÚS DOBRE TODA XEONLLO NO CEO, NA TERRA, E NO INFERNO. E TODA LINGUA CONFESE QUE O SEÑOR JESUCRISTO ESTÁ NA GLORIA CON DEUS PAI. OH SEÑOR DIVOS NOSO; QUE ADMIRABLE É O teu NOME EN TODA A TERRA. No medio, a ambos os dous lados, hai senllas cruces con pedestal, cada unha con senllas conchas aos lados; na parte intermedia, a dereita e esquerda, o escudo capitular da tumba do Apóstolo. A inscripción do pé está en español: "ESTA ✱ CAMPANA ✱ LLAMADA✱ MA ✱ SALOME ✱ SE HIZO ✱ SIENDO ✱ ARZPO ✱ EL YLLMO ✱ S ✱ DN ✱ JOSEPH ✱ DEL YELMO ✱ Y FABRIQO ✱ EL ✱ SR ✱ DN ✱ ANTO ✱ BENIO ✱ GVIRALDES ✱ YORDONZ ✱ EN ✱ EL ANNO ✱ SANTO ✱ DE ✱ I734 ✱ ✱ ✱ ✱ ✱ ✱ " que hoxe escribiriamos ESTA CAMPÁ CHAMADA MARÍA SALOMÉ FÍXOSE SENDO ARZOBISPO O ILUSTRÍSIMO SEÑOR DON JOSÉ DO YELMO E FABRIQUERO O SEÑOR DON ANTONIO BENITO GUIRALDES E ORDOÑEZ NO ANO SANTO DE 1734. No medio pé interior figura por baixo do pedestal da cruz o nome do autor: " ✱ FRANCISCO ✱ DE ✱ PALAZIO ME HYZO ✱ " é dicir FRANCISCO DO PALACIO FÍXOME. |
| Hombreiro (H) | (3 cordóns) |
| Terzo (T) |
(2 cordóns) / "CHRISTVS ✱ REX VENIT ✱ IN PACE ✱ ET HOMO FACTVS ✱ EST✱ IN ✱ NOMINE ✱ IESV ✱ OMNE ✱ GENV ✱ FLECTATVR ✱ CELESTIVM ✱ TERRESTRIVM ✱ ET ✱ INFERNORVM ✱ " / (2 cordóns) |
| Medio (M) |
(00) (Cruz con pedestal con dúas cunchas aos lados) (03) (Escudo capitular: tumba do Apóstolo) (06) (Cruz con pedestal con dúas cunchas aos lados) (09) (Escudo capitular: tumba do Apóstolo) |
| Medio pé (MP) |
(2 cordóns) / "ESTA ✱ CAMPANA ✱ LLAMADA✱ MA ✱ SALOME ✱ SE HIZO ✱ SIENDO ✱ ARZPO ✱ EL YLLMO ✱ S ✱ DN ✱ JOSEPH ✱ DEL YELMO ✱ Y FABRIQO ✱ EL ✱ SR ✱ DN ✱ ANTO ✱ BENIO ✱ GVIRALDES ✱ YORDONZ ✱ EN ✱ EL ANNO ✱ SANTO ✱ DE ✱ I734 ✱ ✱ ✱ ✱ ✱ ✱ " / (2 cordóns) |
| Pé |
(Cordón) (06) (marca da fábrica) " ✱ FRANCISCO ✱ DE ✱ PALAZIO ME HYZO ✱ " / (2 cordóns) |
| Prima | Fa# 4 -11 |
| Hum | Mi 3 +33 |
| Terceira | La 4 -11 |
| Quinta | Mib 5 -16 |
| Oitava | Fa 5 +32 |
| Toques tradicionais de campás |
A campá podía, polo menos, oscilar mediante unha soga unida a unha palanca colocada na parte superior do yugo de madeira. A barra cravada no muro é antiga e usábase tradicionalmente de tope da campá, para deixala investida entre toque e toque. Con todo nos últimos tempos de campaneros tradicionais esta campá soamente repicaba. A campá participaba no repique francés, o toque de defuntos simple e o toque de defuntos solemne. |
| Toques actuais de campás | Toques automáticos de festa |
| Cepo | Madeira |
| Estado anterior |
Defectos de fundición. O cepo e as asas da campá foron recubertos de fibra de vidro pintada de verde, seguramente para protexelo. A medio prazo destruirá de xeito irremediable o conxunto de madeira e ferro. O electromazo exterior pega alto alto. A campá foi inmobilizada mediante uns soportes mecánicos recentes que impiden o movemento. Tamén foi dotada dun electromazo lateral situado de tal modo que non podería moverse. O electromazo trifásico interior, en uso, substitúe ao badalo, e non permite ningún tipo de toque manual. Pega no seu punto. Durante o mantemento dos metais non se protexeu a pedra da fábrica da torre. En 2014 o electromazo ten pintado o número 4. Está demasiado próximo á campá. |
| Estado actual | No interior da campá hai diversos grafitos. Entre outros di "Asido restaurado de Pinturas / y / la colocacion de los Balcones por. / M. B. A. M. J. S. EN 1937 : 28, 7" |
| Mecanismos de toque | Electromazo monofásico exterior de dobre bobina; electromazo trifásico interior |
| Protección | Protección genérica ao atoparse nun BIC declarado. No entanto debería incoarse expediente de inclusión da campá e do cepo no Inventario Xeral de Bens Mobles. |
| Valoración | En caso de rotura soamente pode ser soldada. Pode ser remplazada por unha campá de distinta afinación. |
| Instalación | A instalación é tradicional e debe ser conservada para protexer a sonoridad e outros valores culturais. Calquera mecanización deberá conservar estas calidades, reproducir os toques tradicionais e permitir os toques manuais. |
Autors da documentación
| |
| Editor da ficha | LLOP i BAYO, Francesc |
| Actualización | 25-10-2016 |
| 191 Fotos | |
