San Antonio de Padua (6) - Parroquia de San Antonio de Padua MAZARRÓN (REGIÓN DE MURCIA)

San Antonio de Padua (6) - Parroquia de San Antonio de Padua - MAZARRÓN (REGIÓN DE MURCIA)

(Referencia 6268)

Localización sala de campanas
Diámetro (en cm) 77
Peso aproximado (en kilos) 264
Año fundición 1609
Descripción La campana tiene dos inscripciones bien diferenciadas. En la parte superior, con letras de mayor tamaño, pone en griego y latín formando una sola palabra (que escribimos separada para mayor comprensión) "XPS VINCIT # XPS REGNAT # XPS AB OMNI MALO NOS DEFENDAT # " que suele escribirse completa XPS VINCIT XPS REGNAT XPS IMPERAT XPS AB OMNI MALO NOS DEFENDAT. "XPS" es una abreviatura griega, que debieron escribir "XPISTOΣ VINCIT XPISTOΣ REGNAT XPISTOΣ IMPERAT XPISTOΣ AB OMNI MALO NOS DEFENDAT" que puede traducirse como CRISTO VENCE, CRISTO REINA, CRISTO IMPERA, CRISTO NOS DEFIENDA DE TODO MAL. Parece ser que esta expresión procede de las llamadas aclamaciones carolinas, empleadas en el siglo VIII en Francia, y posteriormente utilizadas como el himno oficial de radio Vaticano en el siglo XX.
En el medio hay, a la parte de afuera, el escudo del Señor de Los Vélez, mientras que a la parte de adentro está una cruz muy decorada con pedestal, a cuyo pie pone una larga palabra, sin espacios intermedios, que separamos: "DON LVIS FAJARDO MARQVES DE LOS VELEZ CONDE DE LVNA ADELANTADO I CAPITAN GENERAL DEL REINO DE MVRCIA MANDO HAZER ESTA CAMPANA # ANO # I6O9 # # # " Como decimos está escrita en un solo texto, sin espacios, y los cambios ortográficos "I" por "Y", "HAZER" por "HACER", incluso "ANO" por "AÑO" son habituales en su momento. No se indica el nombre del autor, cosa bastante habitual en las campanas andaluzas.
tercio (T) (2 cordones) /
"XPS VINCIT # XPS REGNAT # XPS AB OMNI MALO NOS DEFENDAT # " /
(2 cordones)
Medio (M) (00) (escudo nobiliario del Marqués de Vélez)
(06) (gran cruz a base de óvalos y rectángulos) /
(5 cordones)
Medio pie (MP) (2 cordones) /
"DON LVIS FAJARDO MARQVES DE LOS VELEZ CONDE DE LVNA ADELANTADO I CAPITAN GENERAL DEL REINO DE MVRCIA MANDO HAZER ESTA CAMPANA # ANO # I6O9 # # # " (para una mayor comprensión se han separado las palabras; no obstante forman un continuo) /
(2 cordones)
Pie (Cordón)
Toques tradicionales de campanas De acuerdo con las tradiciones andaluzas, de donde procedía el señor de Los Vélez, la campana mayor del conjunto estaba fija, mientras que las menores volteaban, marcando ésta el contrapunto rítmico y sonoro.
Toques actuales de campanas Toque con electromazo exterior. Apenas participa en toques manuales.
Yugo Yugo de madera empotrado en el vano de la torre
Estado actual Mal orientada (la cruz hacia adentro). El yugo de madera, fijo, parece original, así como sus herrajes.
Falsa badajera, atornillada a la campana. El badajo golpea muy alto.
El electromazo pega demasiado bajo.
La campana presenta una espesa capa de polvo en la parte interior.
Mecanismos de toque (09) Electromazo - Badajo
Intervenciones Procedente de la antigua espadaña de la parroquia de San Antonio, bajo patronazgo de los marqueses de Vélez. Estuvo conectada al antiguo reloj parroquial, cuyo mecanismo está parado.
Actuaciones urgentes Debido a la mala posición del electromazo, debe evitarse su toque.
Propuestas La campana debe ser limpiada por dentro y por fuera, para recuperar la sonoridad original, siempre con la reserva de mantener cualquier posible decoración, documentándola, fijándola y conservándola.
El yugo fijo de madera, debe ser restaurado, pintado como los originales de su color (y no de verde, por influencia de la empresa instaladora de origen andaluz), debidamente protegido para la intemperie.
Debe colocarse con el escudo hacia la parte interior de la sala.
Debe ser dotada de su propio badajo metálico, similar al de las otras campanas fijas, sin un innecesario cable de seguridad, e instalado de modo que no solamente pegue en su punto sino que pueda ser tocado tanto manualmente como tirado de un mecanismo, preferentemente hidráulico, de gran velocidad de respuesta, que reproduzca los toques tradicionales y no impida los toques manuales.
De ningún modo debe ser dotada de electromazo, interior o exterior.
Protección Debería incoarse expediente para declarar la campana y el yugo de madera Bien Mueble de Interés Cultural.
La declaración se justifica por la antigüedad y estado de conservación de la campana, así como por la instalación, que denota una manera tradicional de tocar las campanas, que convierte al conjunto de San Antonio en un lugar de encuentro de dos culturas, al igual que los alumbres estaban gestionados por dos señores diferentes.
Valoración En caso de rotura sólo puede ser soldada. Puede remplazarse por una réplica.
Instalación La instalación es tradicional y debe ser conservada para proteger la sonoridad y otros valores culturales. Cualquier mecanización deberá conservar estas cualidades, reproducir los toques tradicionales y permitir los toques manuales.

Autores de la documentación

  • MÁXIMO GARCÍA, Enrique (20-06-2006)
  • ÁLVARO MUÑOZ, Mari Carmen; LLOP i BAYO, Francesc (25-09-2006)
  • LLOP i BAYO, Francesc (09-12-2006)
Editor de la ficha LLOP i BAYO, Francesc
Actualización 22-03-2022
61 Fotos
  • Ficha reducida (PDF)
  • Volver a la página anterior
  • Menu inicial CAMPANERS DE LA CATEDRAL DE VALÈNCIA
    Campaners de la Catedral de València
    © Campaners de la Catedral de València (2024)
    campaners@hotmail.com
    Actualización: 20-04-2024
    Convertir a PDF

    Connectats: 72 Visitants: 72 Usuaris: 0