Inventario de campanas de las Catedrales de España

Ermengol (1) - Catedral-basílica de Santa Maria - LA SEU D'URGELL (CATALUNYA)

(Referència 553)
Archivo sonoro de la campana
Localización sala de campanas
Diámetro 89
Altura bronce 83
Borde 10
Peso aproximado 408
FundidorBARBERÍ
Año fundición 1946
Epigrafía La campana tiene una singular inscripción en latín, muy propia de su época. En el tercio, bajo una amplísima guirnalda, característica de los BARBERÍ, pone: "LAUDO DEUM. CLERUM PLEBEMQUE VOCO. DEFUNCTOS PLORO. FESTA DECORO." que es una típica inscripción de campanas antiguas, reutilizada. Dice ALABO A DIOS, LLAMO AL CREO Y AL PUEBLO, LLORO POR LOS DIFUNTOS, ADORNO LAS FIESTAS.

En el medio hay un Cristo crucificado a la parte exterior y una Virgen con Niño a la parte interior. Luego dice " ANNO A NATIVITATE DOMINI MCMXLVI. PONTIFICATUS PII PAPAE XII ANNO OCTAVO, FRANCISCO FRANCO BAHAMONDE GENTIS HISPANIAE DUCE PRAECLARISSIMO, EXMUS. AC RDMUS. D. RAYMUNDUS IGLESIAS ET NAVARRI, URGELLENSIS EPISCOPUS PERAMATUS, SOLEMNITER BENEDICTIONE IMPERTITA. HERMENGAUDAE NOMINE ME DECORAVIT, IN MEMORIAM PRISTINI AERIS SACRI AB IMPIISSIMIS HOMINIBUS IN ODIUM RELIGIONIS DIRUTI. SUMPTIBUS CAPITULI HUIUS ALMAE. ECCLESIAE CATHEDRALIS, A BARBERI OLOTENSI ARTIFICE SUM CONFLATA. " lo que significa EL AÑO DE LA NATIVIDAD DEL SEÑOR 1946, EL OCTAVO AÑO DEL PONTIFICADO DEL PAPA PIO XII, SIENDO FRANCISCO FRANCO BAHAMONDE ILUSTRE CAUDILLO DE LOS PUEBLOSHISPÁNICOS, SIENDO OBISPO DE URGEL EL QUERIDO EXCELENTÍSIMO Y REVERENDÍSIMO SEÑOR DON RAMON IGLESIAS Y NAVARRO, TRAS UNA SOLEMNE BENDICIÓN CONCEDIDA FUI ADORNADA CON EL NOMBRE DE ARMENGOL EN MEMORIA DE AQUELLOS ANTIGUOS Y SAGRADOS BRONCES QUE FUERON DESTRUIDOS POR HOMBRES MUY IMPIOS POR ODIO A LA RELIGIÓN Y POR CUENTA DEL CABILDO DE ESTA HERMOSA IGLESIA CATEDRAL, FUI FUNDIDA POR EL ARTÍFICE DE OLOT BARBERÍ.

Epigrafía tercio (amplia guirnalda) /
"LAUDO DEUM. CLERUM PLEBEMQUE VOCO. DEFUNCTOS PLORO. FESTA DECORO." [CH2.5] (5.6 cm entre palabras)
Epigrafía medio M (00) (Cristo crucificado) (06) (Busto de Vrgen con Niño)
Epigrafía medio pie " ANNO A NATIVITATE DOMINI MCMXLVI. PONTIFICATUS PII PAPAE XII ANNO OCTAVO, FRANCISCO FRANCO BAHAMONDE GENTIS HISPANIAE DUCE /
PRAECLARISSIMO, EXMUS. AC RDMUS. D. RAYMUNDUS IGLESIAS ET NAVARRI, URGELLENSIS EPISCOPUS PERAMATUS, SOLEMNITER BENEDICTIONE IMPERTITA. /
HERMENGAUDAE NOMINE ME DECORAVIT, IN MEMORIAM PRISTINI AERIS SACRI AB IMPIISSIMIS HOMINIBUS IN ODIUM RELIGIONIS DIRUTI. SUMPTIBUS CAPITULI HUIUS ALMAE. /
ECCLESIAE CATHEDRALIS, A BARBERI OLOTENSI ARTIFICE SUM CONFLATA. " [CH2]
Epigrafía pie (amplia guirnalda)
Prima Fa 4 +45
Hum La 3 +31
Tercera menor Si 4 +26
Quinta Fa# 5 -46
Octava La 5 -35
Toques tradicionales Desconocemos el toque tradicional de estas campanas, aunque podemos presumir que, al igual que ocurre en las demás catedrales catalanas, esta campana tendría su correspondiente yugo que permitiría que oscilase e incluso pudiese asentarse invertida hacia arriba entre toque y toque. Igualmente repicaría.
Toques actuales El toque actual se limita a repiques mediante el electromazo movido por motor. Aunque el badajo sigue contando con una pequeña cadena que permite el toque manual, no creemos que dicha técnica se utilice.
Yugo viga de hierro oxidada
Estado original No parece probable que la campana estuviese colgando originalmente de una viga metálica. Probablemente tendría su correspondiente yugo de madera, y los mecanismos para hacerla oscilar, dejándola incluso asentada, con el bronce invertido hacia arriba.
Estado anterior En 1989 la campana colgaba, como ahora, de una viga de hierro ubicada entre dos pilares. En aquel momento el único mecanismo para el toque consistía en su badajo interior y una pequeña cadena para el toque manual.
Estado de conservación En 2004 la campana sigue colgando de una viga de hierro pero ha sido dotada también de un electromazo movido por motor, que percute en la parte exterior de la campana.
Mecanismos para tocar cadena para el repique manual; (00) electromazo
Actuaciones La única actuación reciente, realizada por ERMEC, ha sido la instalación del motor del electromazo.
Valoración Campana interesante. Puede fundirse en caso de rotura después de documentarla.
Instalación La instalación ha sido sustituida y debe reconstruirse para restaurar los valores sonoros y culturales del instrumento, así como los toques tradicionales.
Notas Documentaciones anteriores:

  • ESPAÑA i LAVEDA, Vicent; GONZALO ÁLVARO, Juan Ignacio (12/07/1989)
  • LLOP i BAYO, Francesc (03/08/1998)
Autores ficha CIURANA I ABELLÍ, Blai
Fecha ficha 24-02-2023
39 fotos de la campana
  • Regresar a la página anterior
  • Inventario de las campanas de las Catedrales de España
    © Ministerio de Cultura y Deporte (2024)
    Dr. Francesc LLOP i BAYO (2024)
    083038@gmail.com
    Última modificación: 23-04-2024