| Localización | Torre das campás |
|---|---|
| Diámetro (en cm) | 129 |
| Altura do bronce | 109 |
| Bordo | 13 |
| Peso aproximado (en quilogramos) | 1243 |
| Fundidor | DE LA SOTA, JUAN MARÍA |
| Ano de fundición | 1893 |
| Descricion |
A campá leva unha breve inscrición na parte superior, difícil de documentar por numerosos defectos de fundición da campá: "... JULIAN ORAPRONOBIS" que pode traducirse como (SAN) XIAO ROGA POR NÓS. No medio exterior hai unha cruz con pedestal - dous cirios no pedestal cunha pequena custodia nun extremo e Santa Bárbara no outro. No medio interior hai unha curiosa variación das famosas características das campás: "CIMBALUM - QUE / POPULUM VOCO / CONGREGO CLERO / NIMBUM FUGO / DEFUNCTOS PLORO / E FESTAS QUE HONORO" O habitual é escribir "POPULUM VOCO CONGREGO CLERO NIMBUM FUGO DEFUNCTOS PLORO FESTAS DECORO" A expresión QUE en latín vai unida á palabra anterior e significa "E" polo que carece de sentido ao principio da frase latina "CIMBALUMQUE", pois significaría E AS CAMPÁS e é innecesaria ao final, sobre todo tras engadir E (que non é latín). Unha tradución posible sería (COMO) AS CAMPÁS, CHAMO AO POBO, CONGREGO AO CLERO, AFASTO TORMENTAS, CHORO DEFUNTOS E HONRO AS FESTAS. Finalmente na parte inferior pon "JUAN MA DELA SOTA DE LUGO LAHÎZO SÎENDO RECTOR EL L # D # ANÎCETO LUÎS PÎNAQUE # Y ALCALDE" / "D # RÎCARDO GONZALEZ CAL EN 1893" que deberon escribir JUAN MARÍA DE LA SOTA DE LUGO LA HIZO SIENDO RECTOR EL LICENCIADO DON ANICETO LUIS PINAQUE Y ALCALDE DON RICARDO GONZALEZ CAL EN 1893. Na inscrición as íes levan acuse, característica moi pouco usual nas campás. |
| Terzo (T) |
(2 cordóns) / "... JULIAN ORAPRONOBIS" / (2 cordóns) / (grinalda de triángulos investidos) |
| Medio (M) |
(00) (cruz con pedestal - dous cirios no pedestal cunha pequena custodia nun extremo e Santa Bárbara no outro) (06) "CIMBALUM - QUE / POPULUM VOCO / CONGREGO CLERO / NIMBUM FUGO / DEFUNCTOS PLORO" / (3 cordóns) / (06) "E FESTAS QUE HONORO" |
| Medio pé (MP) |
"JUAN MA DELA SOTA DE LUGO LAHÎZO SÎENDO RECTOR EL L # D # ANÎCETO LUÎS PÎNAQUE # Y ALCALDE" / (cordón) / "D # RÎCARDO GONZALEZ CAL EN 1893" (3 cordóns) |
| Prima | Reb 4 +17 |
| Hum | Re 3 -45 |
| Terceira | Fa 4 -11 |
| Quinta | Sol 4 +41 |
| Oitava | Mib 5 -45 |
| Toques tradicionais de campás | Probablemente repique cunha soga desde o pé da torre e repique tamén con soga desde a mesma sala de campás |
| Toques actuais de campás | Repique con soga desde a mesma sala de campás |
| Cepo | Madeira |
| Estado orixinal | Probablemente o contrapeso de madeira sexa anterior á campá existente. |
| Estado anterior | De la Sota en 1892 fixo o esquilón (Pequena) e a maior. A pequena déronlle o visto bó pero, a maior non, e tivo que volver a refundila. Rematou co traballo xa entrado en 1893 dándolle esta vez o visto bo. (TROIANO, Xosé - Comunicación personal 21-05-2021) |
| Estado actual |
Numerosos defectos de fundición que mesmo cobren parte da inscrición superior. O badalo é de grandes dimensións, característico de campá fixa. Punto de percusión moi amplio. O badalo está un pouco caído, e bate na parte alta da bola (con perigo de rotura). Hai unha cuña para bloquear o movemento da campá |
| Mecanismos de toque | Corda ao badalo que chega ao pé da torre |
| Actuacións urxentes | Debe volverse a atar o badalo para que pegue no seu punto. |
| Propostas |
A campá debe ser limpada, por dentro e por fóra, para recuperar a sonoridade orixinal, mediante chorro de area húmida. Debe restaurarse o contrapeso de madeira, pola súa conservación e estabilidade, aínda que tendo en conta que a campá debe permanecer inmóbil. A campá debe repicar. Sería conveniente que o mecanismo tirase do propio badalo, mediante unha instalación electromecánica ou hidráulica, que permitise unha gran velocidade de resposta, para reproducir os toques orixinais e non impedir os posibles toques manuais. |
| Valoración | Campá interesante. Pode refundirse en caso de rotura tras a súa documentación. |
| Instalación | A instalación é orixinal e debe ser conservada para protexer a sonoridad e outros valores culturais. Calquera mecanización deberá conservar estas calidades, reproducir os toques tradicionais e permitir os toques manuais. |
Autors da documentación
| |
| Editor da ficha | LLOP i BAYO, Francesc |
| Actualización | 21-05-2021 |
| 70 Fotos | |
